GỢI Ý TRẢ LỜI
Câu 1: ( 1,5 điểm)
Học sinh phát hiện các từ láy nao nao, nho nhỏ, sè sè, rầu rầu và thấy tác dụng
của chúng : vừa chính xác, tinh tế, vừa có tác dụng gợi nhiều cảm xúc trong
người đọc. Các từ láy vừa gợi tả hình ảnh của sự vật vừa thể hiện tâm trạng con
người.
- Từ láy ở hai dòng
đầu : gợi cảnh sắc mùa xuân lúc chiều tà sau buổi hội vẫn mang cái nét thanh
tao trong trẻo của mùa xuân nhưng nhẹ nhàng tĩnh lặng và nhuốm đầy tâm trạng.
Từ láy "nao nao" gợi sự xao xuyến bâng khuâng về một ngày vui
xuân đang còn mà sự linh cảm về điều gì đó sắp xảy ra đã xuất hiện.
- Từ láy ở hai câu
sau báo hiệu cảnh sắc thay đổi nhuốm màu u ám thê lương. Các từ gợi tả được
hình ảnh nấm mồ lẻ loi đơn độc lạc lõng giữa ngày lễ tảo mộ thật đáng tội
nghiệp khiến Kiều động lòng và chuẩn bị cho sự xuất hiện của hàng loạt những
hình ảnh của âm khí nặng nề trong những câu thơ tiếp theo.
Câu 2: ( 1,5 điểm)
Chép chính xác 3 dòng thơ được 0,5 điểm, nếu sai 2 lỗi về chính tả hoặc từ ngữ
trừ 0,25 điểm :
"Đêm
nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo".
(Đồng chí - Chính Hữu)
Phân tích ý nghĩa của hình ảnh
"đầu súng trăng treo" được 1 điểm.
Học sinh cần làm rõ giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ như sau :
- Cảnh thực của núi
rừng trong thời chiến khốc liệt hiện lên qua các hình
ảnh : rừng hoang,
sương muối. Người lính vẫn sát cánh cùng đồng đội : đứng cạnh bên nhau, mai
phục chờ giặc.
- Trong phút giây
giải lao bên người đồng chí của mình, các anh đã nhận ra vẻ đẹp của vầng trăng
lung linh treo lơ lửng trên đầu súng : Đầu súng trăng treo. Hình ảnh trăng treo
trên đầu súng vừa có ý nghĩa tả thực, vừa có tính biểu trưng của tình đồng đội
và tâm hồn bay bổng lãng mạn của người chiến sĩ. Phút giây xuất thần ấy làm tâm
hồn người lính lạc quan thêm tin tưởng vào cuộc chiến đấu và mơ ước đến tương
lai hoà bình. Chất thép và chất tình hoà quện trong tâm tưởng đột phá thành
hình tượng thơ đầy sáng tạo của Chính Hữu.
Câu 3: (
7 điểm)
Học sinh vận dụng cách làm văn nghị luận về nhân vật văn học để viết bài cảm nghĩ
về anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa - là nhân vật điển hình cho
tấm gương lao động trí thức trong những năm đất nước còn
chiến tranh :
a. Đề tài về tinh
thần yêu nước và ý thức cống hiến của lớp trẻ là một đề tài thú vị và hấp dẫn
của văn học kháng chiến chống Mĩ mà Lặng lẽ Sa Pa
là một tác phẩm tiêu biểu.
b. Phân tích những
phẩm chất tốt đẹp của anh thanh niên :
- Trẻ tuổi, yêu
nghề và trách nhiệm cao với công việc. Các dẫn chứng tiêu biểu : một mình trên
đỉnh núi cao chịu áp lực của cuộc sống cô độc nhưng anh luôn nhận thấy mình với
công việc là đôi, một giờ sáng đi ốp nhưng anh không bỏ buổi nào thể hiện ý
thức quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ rất cao.
- Cởi mở, chân
thành, nhiệt tình chu đáo với khách và rất lịch sự khiêm tốn (nói chuyện rất
hồn nhiên, hái hoa tặng khách, tặng quà cho họ mang theo ăn đường, khiêm nhường
khi nói về mình mà giới thiệu những tấm gương khác).
- Con người trí
thức luôn tìm cách học hỏi nâng cao trình độ và cải tạo cuộc sống của mình tốt
đẹp hơn : không gian nơi anh ở đẹp đẽ, tủ sách với những trang sách đang mở,
vườn hoa đàn gà... là những sản phẩm tự tay anh làm đã nói lên điều đó.
c. Hình ảnh anh
thanh niên là bức chân dung điển hình về con người lao động trí thức lặng lẽ
dâng cho đời đáng được ngợi ca, trân trọng.
.jpg)
.jpg)
