ĐÁP ÁN
Phần
I (7đ) : Những ngôi sao xa xôi là
một tác phẩm hay viết về đề tài chống Mỹ,
1. Thể loại của tác phẩm, tác giả, ngôi kể
của tác phẩm và hiệu quả của ngôi kể ấy:
- Những
ngôi sao xa xôi là truyện ngắn rất đặc sắc của nhà nhà văn nữ Lê Minh Khuê.
-
Nhà văn đã chọn được ngôi kể phù hợp với nội dung của tác phẩm khiến cho câu
chuyện dản dị trở nên hấp dẫn :
+
Truyện được trần thuật từ ngôi thứ nhất - nhân vật Phương Định người kể chuyện
xưng “tôi ”là nhân vật chính của tác phẩm.
+
Ngôi kể ấy mới có khả năng biểu hiện thế giới tâm hồn, cảm xúc phong phú của
nhân vật ở từng thời điểm khác nhau, đặc biệt tâm trạng căng thẳng của Phương
Định khi cô phá bom
+
Ngôi kể của người trong cuộc đã tái hiện cuộc chiến đấu ác liệt trên trọng điểm
Trường Sơn một cách sinh động và chân thực đến từng chi tiết nhỏ.
Ngôi kể thứ nhất đã góp phần khắc hoạ thành
công hình tượng cô thanh niên xung phong mở đường thời chống Mỹ - vẻ đẹp của
thế hệ trẻ Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh.
2.
Lòng dũng cảm của Phương Định được tác giả miêu tả chân thực qua : nhiệm
vụ cô cùng đồng đội đảm nhiệm và tâm trạng của cô khi phá bom.
-
Cô cùng đồng đội sống, phá bom trên cao điểm ác liệt, hàng ngày phải sống trong
không khí căng thẳng, nguy hiểm
-
Lần phá bom trên cao điểm :
+ Pha
bom là nhiệm vụ hằng ngày của cô và đồng đội, nhưng mỗi lần vẫn là sự thách đối
với thần kinh cho đến từng cảm giác “thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp
cả nhịp điệu ”
+
Từng động tác, cảm giác của cô đều hiện lên rõ nét, tất cả đều sắc nhọn : “Thỉnh
thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom..tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da
thịt..Vỏ quả bom nóng...Tôi cẩn thận bỏ gói thuốc mình xuống cái lỗ đã đào,
châm ngòi. Dây mình dài, cong, mềm...”.
+ Lòng dũng cảm ở cô luôn được kích thích bởi
lòng tự trọng. Cô đã đến gần quả bom khi “cảm thấy có ánh mắt các chiến sĩ dõi
theo mình, tôi không sợ nữa, tôi không đi khom”.
-
Nghệ thuật miêu tả :
+
Miêu tả cụ thể, tinh tế đến từng cảm giác, ý nghĩ dù chỉ thoáng qua trong giây
lát
+
Miêu tả tinh tế cảm giác của từng thời điểm khi phá bom làm hiện lên thế giới
nội tâm phong phú nhưng không phức tạp.
+
Nhà văn như hoá thân vào nhân vật để thể hiện những cảm giác rất đặc biệt của
con người dũng cảm khi phải đối diện với hiểm nguy.
3.
Viết một đoạn văn 15 câu về vẻ đẹp tâm hồn của Phương Định trong tâc phẩm “
Những ngôi sao xa xôi”
*
Đây là những câu hỏi trọng điểm để kiểm tra khả năng nhiều mặt :
-
Kiến thức cơ bản, cụ thể về tác phẩm và hình tượng nghệ thuật chủ đạo của tác
phẩm
-
Kỹ năng diễn đạt, dựng đoạn văn qua việc thể hiện cảm nhận về hình tượng nhân
vật chính
*
Các bước tiến hành
-
Xác định kiến thức cơ bản của câu hỏi yêu cầu cho nội dung cảm nhận về hình
tượng nhân vật Phương Định- cô thanh nhiên xung phong trong kháng chiến chống
Mỹ gồm 15 câu.
+
Nội dung khái quát của đoạn thơ : Phương
Định là hình tượng nhân vật chính của Những ngôi sao xa xôi đã được nhà
văn Lê Minh Khuê tập trung khắc hoạ khá rõ nét.
+
Các ý cần có khi nói về hình tượng nhân
vật Phương Định
•
Phương Định - cô thanh niên xung phong ra đi từ Hà Nội xinh xắn có lý tưởng
sống cao đẹp khiến người đọc rất yêu mến
•
Phương Định để lại ấn tượng đẹp trong lòng độc giả về cô gái thanh niên xung
phong dũng cảm, luôn sẵn sàng đối mặt với hiểm nguy để hoàn thành nhiệm vụ.
•
Phương định được nhà văn khắc hoạ với nét đẹp về tâm hồn : giàu mộng mơ, nhạy
cảm, hồn nhiên tươi trẻ
- Mỗi ý trên có thể triển khai
thành bốn câu
- Viết câu mở đầu (sử dụng ý khái quát đoạn ở
trên)
-
Câu kết khẳng định về giá trị của hình tượng nhân vật.
-
Kết nối các câu thành đoạn văn diễn dịch và tiến hành sửa chữa dể hoàn chỉnh
đoạn văn.
Phần
II (3đ)
1.
Ghi tiếp 7 câu thơ để hoàn chỉnh đoạn, cho biết tên tác giả, tác phẩm :
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
hình như thu đã về
Sương được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Văt nửa mình sang thu
- Đoạn thơ trên thuộc phần đầu của
tác phẩm Sang thu của nhà thơ Hữu Thỉnh.
2. Cách cảm nhận mùa thu của tác
giả rất độc đáo :
- Mùa thu được Hữu Thỉnh cảm nhận ở
thời điểm giao mùa - thu sang với chuyển biến nhẹ nhàng mà rõ rệt của đất trời
từ cuối hạ sang đầu thu. Không gian tưởng chùng vô cùng tĩnh lặng mà chứa đựng
bao biển chuyển diệu kỳ của một mùa thu xôn xao đang đến gần
- Nhà thơ đã miêu tả những biến đổi
của đất trời phút giao mùa gọi thu sang qua hương ổi dịu nhẹ được làn gió se
lạnh làm lan toả tronng không gian.
- Những chuyển biến trong không gian
lúc thu sang được cảm nhận bằng những rung động vô cùng tinh tế qua nhiều yếu
tố, nhiều giác quan. Tất cả cảnh vật đều có cảm giác, trạng thái riêng trong
phút giao mùa : hương ổi đầu mùa ; sương đầu thu giăng mắc nhẹ nhàng, chuyển
động chậm; dòng sông trôi thanh thản; cánh chim cũng vội vã trong buổi hoàng
hôn; dấu ấn của mùa hạ vẫn còn hiển hiện
bóng trong dáng thu ở đám mây; nắng cuối hạ đã nhạt dần; những ngày giao mùa,
mưa ào ạt cũng bớt ào ạt, sấm cũng không tới bất chợt.
3. Cuối bài thơ tác giả suy ngẫm
sâu sắc về cuộc đời :
Khi con
người đã từng trải thì cũng vững vàng hơn
.jpg)
.jpg)
