CHUYÊN ĐỀ: ĐỔI MỚI SINH HOẠT TỔ CHUYÊN MÔN

	Sinh hoạt chuyên môn truyền thống	Sinh hoạt chuyên môn dựa trên sự phân tích hoạt động học tập của học sinh
Mục đích	-  Đánh giá xếp loại giờ dạy theo các tiêu chí - Tập trung vào hoạt động dạy của giáo viên để phân tích, góp ý, đánh giá rút kinh nghiệm về nội dung KT,PP, cách sử dụng đồ dùng, phân bố thời gian - Thống nhất cách dạy để các giáo viên cùng thực hiện	-  Tìm giải pháp để nâng cao kết quả của học sinh - Tập trung vào hoạt động học của HS - Mỗi GV tự rút ra bài học để áp dụng
Thiết kế bài dạy	- Một giáo viên thiết kế và dạy minh họa - Thực hiện theo đúng nội dung, quy trình, các bước lên lớp theo quy định;	- GV dạy minh họa thiết kế bài học với sự góp ý của đồng nghiệp; - Dựa vào trình độ học sinh để lựa chọn nội dung, phương pháp, quy trình cho phù hợp
Dạy minh họa-Dự giờ	Người dạy minh họa - Dạy theo nội dung  kiến thức có trong SGK - Thực hiện tiến trình  giờ dạy theo đúng quy định; - mang tính trình diễn - Các hoạt động tổ chức dạy học chưa xuất phát từ việc học của HS	Người dạy minh họa - Điều chỉnh các ngữ liệu dạy học phù hợp với nhu cầu học của học sinh - Thực hiện tiến trình dạy học linh hoạt, sáng tạo dựa trên khả năng của học sinh
Dự giờ	Người dự - Ngồi cuối lớp học, quan sát cử chỉ làm việc của GV, ghi chép, quan sát cử chỉ, lời nói việc làm của GV - Tập trung xem xét giáo viên dạy có đúng tiến trình, nội dung, phương pháp  đã thiết kế. - Đối chiếu với các tiêu chí đánh giá xếp loại giờ học	Người dự - Đứng xung quanh lớp học, quan sát, vẽ sơ đồ chỗ ngồi của học sinh - Tập trung  quan sát học sinh học như thế nào? - Suy nghĩ, phát hiện khó khăn trong học tập của học sinh và đưa ra các biện pháp khắc phục
Thảo luận về giờ dạy	- Dựa trên tiêu chí có sẵn, đánh giá xếp loại giờ dạy của GV - Tập trung nhận xét, phân tích hoạt động của GV (KT bài cũ, GT bài, cách trình bày bảng, ….) - Ý kiến nhận xét, đánh giá mang tính mổ xẻ các thiếu sót, ý kiến góp ý thường mang tính chủ quan, áp đặt - Người chủ trì xếp loại giờ dạy, thống nhất cách dạy chung cho tất cả giáo viên	-  Dựa trên kết quả học tập của học sinh để rút kinh nghiệm - Tập trung phân tích việc học của học sinh, đưa ra minh chứng cụ thể - Mọi người cùng phát hiện vấn đề học của học sinh, tìm nguyên nhân, giải pháp khắc phục - Người chủ trì tóm tắt các vấn đề thảo luận, gợi ý các nội dung cần suy ngẫm để mỗi giáo viên tự rút ra bài học
Kết quả	* Đối với học sinh: - Kết quả học tập chậm được cải thiện; - Gv ít quan tâm  đến HS yếu; * Đối với giáo viên: - GV lúng túng khi phải dạy minh họa vì không biết nên dạy cho học sinh theo trình độ thực sự của các em hay là dạy cho người dự giờ; - GV máy móc, thụ động, không dám thay đổi nội dung/ ngữ liệu SGK, ngại đổi mới. PP dạy học GV sử dụng thường mang tính hình thức ; - GV ít quan tâm đến học sinh	*  Đối với HS:

Tuần	Người dạy minh họa	Lớp	Môn học	Người chủ trì
1	Nguyễn Văn Thanh	6A	Toán	Hiệu trưởng
2	Lê Thị Hà	7C	Ngữ văn	P. Hiệu trưởng
3	Trần  Hải  Nam	9B	Hóa	Hiệu trưởng

Nội dung	Tiêu chí
1. Kế hoạch và tài liệu dạy học	Mức độ phù hợp của chuỗi hoạt động với mục tiêu, nội dung, phương pháp dạy học được sử dụng
	Mức độ rõ ràng của mục tiêu, nội dung, kĩ thuật tổ chức và sản phẩm cần đạt được của mỗi nhiệm vụ học tập
	Mức độ phù hợp  của thiết bị dạy học và học liệu được sử dụng để tổ chức các hoạt động học của học sinh
	Mức độ hợp lí của phương án kiểm tra, đánh giá trong quá trình tổ chức hoạt động học của học sinh
2. Tổ chức hoạt động học cho học sinh	Mức độ sinh động, hấp dẫn học sinh của phương pháp và hình thức chuyển giao nhiệm vụ học tập
	Khả năng theo dõi, quan sát, phát hiện kịp  thời những khó khăn của học sinh
	Mức độ phù hợp, hiệu quả của các biện pháp hỗ trợ và khuyến khích học sinh hợp tác giúp đỡ nhau khi thực hiện nhiệm vụ học tập
	Mức độ hiệu quả hoạt động của giáo viên trong việc tổng hợp, phân tích đánh giá kết quả hoạt động và quá trình thảo luận của học sinh
3. Hoạt động của học sinh	Khả năng tiếp nhận và sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của tất cả học sinh trong lớp
	Mức độ tích cực, chủ động, sáng tạo, hợp tác của học sinh trong việc thực hiện các nhiệm vụ học tập
	Mức độ tham gia tích cực của học sinh trong trình bày, trao đổi, thảo luận về kết quả thực hiện nhiện vụ học tập
	Mức độ đúng đắn, chính xác, phù hợp của các kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh

Nội dung hoạt động	Biểu hiện của học sinh	Nguyên nhân, biên pháp
Hoạt động 1 - Tên hoạt động - Nội dung hoạt động, nhiệm vụ, câu hỏi Hoạt động 2….	-Cảm xúc, thái độ, hành vi, trả lời câu hỏi của học sinh A, B… - Bài tập, sản phẩm	- Vì….. Nên…….. Có thể là…..

D- H tập trung vào GV	D- H tập trung vào HS (D-H tích cực)
1. GV đứng trên bục giảng, ngồi ở bàn GV trong hầu hết thời gian của tiết học.	1. GV di chuyển trong lóp, quan sát và  hỗ trợ HS khi cần thiết.
2. GV truyền thụ nội dung tri thức.	2. GV tổ chức, hướng dẫn HS hoạt động chiếm lĩnh nội dung tri thức (HS tự xây dựng/ khai thác kiến thức).
3. Nội dung truyền thụ tuân thủ chặt chẽ nội dung và trình tự SGK.	3. GV huy động vốn kiến thức và kinh nghiệm đã có của HS để xây dựng bài. Khai thác nội dung DH trong SGK phù hợp với nhu cầu và khả năng nhận thức của HS.
4. GV thực hiện bài dạy theo 5 bước lên lớp. HS lắng nghe lời giảng của GV, ghi chép, học thuộc.	4. GV tổ chức các hoạt động DH. HS học qua hoạt động, học qua tương tác. HS ý thức được nhiệm vụ cần giải quyết, chủ động, tích cực tìm tòi, trao đổi thảo luận trong quá trình giải quyết nhiệm vụ.
5. GV lắng nghe câu trả lời của HS và thường đưa ra kết luận đúng/ sai.	5. GV khuyến khích tạo cơ hội để HS nêu ý kiến/suy nghĩ cá nhân về vấn đề đang học, nêu thắc mắc trong khi nghe giảng, trả lời theo nhiều phương án khác nhau.
6. GV làm mẫu (cho ví dụ mẫu, giải bài tập mẫu, yêu cầu HS làm những bài tập tương tự).	6. GV khuyến khích HS tìm tòi các cách giải khác nhau
7. Giao tiếp GV→ HS	7. Giao tiếp GV ↔ HS ↔ HS
8. GV dạy đồng loạt với cả lớp, chú trọng việc ghi nhớ và làm theo mẫu.	8. GV làm việc với từng nhóm nhỏ, chú ý đến việc học qua trải nghiệm và sự giao tiếp, hợp tác của HS. GV quan tâm đến phong cách học, trình độ và nhịp độ của mỗi cá nhân.
9. Sử dụng phấn, bảng đen/các thí nghiệm, phương tiện DH thường dùng.	9. Sử dụng các nguồn lực, phương tiện đa dạng, khuyến khích HS sử dụng các giác quan và các hình thức học tập khác nhau để lĩnh hội kiến thức.
10. GV đánh giá HS tập trung vào ghi nhớ/học thuộc lòng. GV nhận xét, đánh giá cho điểm.	10. GV đánh giá khuyến khích cách giải quyết sáng tạo, ghi nhớ trên cơ sở tư duy lôgic. GV khuyến khích HS nhận xét, đánh giá lẫn nhau và tự đánh giá.

PPDH theo góc là phương pháp theo đó HS thực hiện các nhiệm vụ khác nhau tại các vị trí khác nhau trong lớp học. Những khoảng không gian này tạo ra  môi trường học tập kích thích HS học tích cực, HS được thực hành, khám phá và trải nghiệm thông qua các hoạt động, qua đó HS được học sâu và thoải mái.

Kiến thức đã học có liên quan	Kiến thức mới cần hình thành
- Vị trí địa lí Châu Á - Địa hình, diện tích, hình dạng lãnh thổ Châu Á.	- Sự phân bố các đới, các kiểu khí hậu Châu Á. - Đặc điểm chung của  khí hậu lục địa,  khí hậu gió mùa Châu Á.

Thời gian	Nội dung	Hoạt động của GV	Hoạt động của HS	Đồ dùng/ phương tiện
3’	Giới thiệu bài	- Gọi 2 em học sinh lên bảng ghi tên các nhân tố tham gia hình thành khí hậu. - GV chốt  và dẫn dắt vào bài mới.	- 2 HS lên bảng ghi - HS khác nhận xét, đánh giá
37’	Tổ  chức hoạt động theo góc Góc quan sát Nhiệm vụ (phụ lục 1) Xác định tên và vị trí các đới khí hậu, các kiểu khí hậu. Vị trí của Việt Nam. Góc phân tích Nhiệm vụ  ( phụ lục 2) Phân tích nguyên nhân dẫn đến sự phân hoá khí hậu đa dạng và phức tạp; Đặc điểm của khí hậu lục địa, khí hậu gió mùa. Góc áp dụng Nhiệm vụ (phụ lục 3) Vẽ biểu đồ, xác định kiểu khí hậu qua biểu đồ, dán biểu đồ lên vị trí phù hợp trên bản đồ câm Châu Á.	- Giới thiệu nội dung các góc, cho HS tự lựa chọn góc theo phong cách học của mình . -   Vận động HS ngồi vào các góc cho cân đối về số lượng . - Thông báo hình thức, thời gian hoạt động và sản phẩm của mỗi góc. Lưu ‎ý  hướng luân chuyển các góc.  Quan sát, hướng dẫn, gợi ý, hỗ trợ  HS thực hiện nhiệm vụ tại các góc.   Yêu cầu HS xác định được phạm vi phân bố của các đới, các kiểu khí hậu trên bản đồ khí hậu (chỉ được trên bản đồ). Vị trí của Việt Nam trong khu vực khí hậu nào? Hướng dẫn HS phân tích:  Tại sao có kiểu khí hậu núi cao; tại sao khí hậu lục địa chiếm diện tích lớn ? Những kiểu khí hậu đó do nhân tố nào tạo nên. Gợi ý HS cách xác định khí hậu qua biểu đồ: - Dựa vào lượng mưa (mưa nhiều, mưa ít) xác định biểu đồ thể hiện khí hậu lục địa hay khí hậu  gió mùa. - Dựa vào nhiệt độ để nhận biết biểu đồ thể hiện khí hậu ở vùng ôn đới hay nhiệt đới. Sau khi HS đã luân chuyển và hoàn thành nhiệm vụ ở tất cả các góc, GV tổ chức cho HS trình bày  kết quả đã đạt được ở từng góc. Yêu cầu đại diện của nhóm HS đang ngồi tại vị trí của góc  nào sẽ trình bày kết quả đạt được ở  góc đó. Chốt kiến thức đúng.	Chọn góc phù hợp phong cách học  và ngồi vào  vị trí góc đã chọn.   Lắng nghe Biết được: nghiên cứu và hoàn thành nhiệm vụ tại góc  trong  thời gian qui định. Hết thời gian sẽ dừng và chuyển vị trí để hoàn thành nhiệm vụ ở  góc tiếp theo. Ghi được tên của các đới khí hậu, các kiểu khí hậu . Thực hành chỉ trên bản đồ các đới , các kiểu khí hậu ở  Châu Á. Áp dụng kĩ thuật khăn trải bàn Bước 1: Cá nhân đọc SGK (phần 1, 2) kết hợp kiến thức đã học về Châu Á, hoàn thành nhiệm vụ trong phiếu giao việc (ghi vào khung ngoài giấy A0) Bước 2: 1 em sẽ ghi những nội dung trùng lặp của các  cá nhân vào khung  giữa của giấy A0. HS căn cứ bảng số liệu , vẽ biểu đồ, chọn 2 biểu đồ chính xác và đẹp đại diện cho 2 khu vực khí hậu dán lên vị trí phù hợp trên lược đồ câm Châu Á  - Đại diện của các góc lần lượt trình bày  kết quả. - Trong khi đại diện của 1 nhóm trình bày kết quả, các nhóm khác  theo dõi và cử đại diện đến tại vị trí góc đó để so sánh và  đối chiếu với kết quả nhóm mình,  nhận xét hoặc bổ sung (nếu có).	Bản đồ khí hậu Châu Á,  Quả địa cầu. Bản đồ địa lý tự nhiên Châu Á, SGK Lược  đồ câm Châu Á,            Bảng số liệu  nhiệt độ, lượng mưa ở 1 số địa điểm

Nhiệm vụ	Bắt buộc hay  tự chọn	Thời gian	Hình thức  thực hiện	Địa điểm thực hiện	Đáp án	Hoàn thành	Tự đánh giá
1.Tìm hiểu khái niệm  Khí áp và dụng cụ đo khí áp	Bắt buộc				Có đáp án sẵn
2. Xác định  sự phân bố các đai khí áp trên Trái Đất	Bắt buộc				Có đáp án sẵn
3.Tìm hiểu phạm vi hoạt động của các loại gió chính trên Trái Đất	Bắt buộc				Học sinh  tự chữa
4. - Khái niệm về gió     - Nguyên nhân hình thành gió	Tự chọn				Học sinh  tự chữa
5. Hoàn lưu khí quyển	Tự chọn				Có đáp án sẵn
6. Việt Nam nằm trong vùng hoạt động của  loại gió nào?	Tự chọn				Học sinh  tự chữa

Giả định rằng các GV trong TCM của bạn đề nghị bạn đưa ra một hướng dẫn cụ thể về dạy học tích cực. Dưới đây là một số gợi ý để bạn tham khảo và thực hiện :  Bước 1. Bạn hãy thiết kế một giáo án mẫu cho lĩnh vực chuyên môn của mình, bao gồm : -         Hoạt động của GV -         Hoạt động của HS    Hai nhóm hoạt động này phải phù hợp với nhau, ví dụ: -         Hoạt động của GV: giới thiệu chủ đề mới, sử dụng các phương pháp và kĩ thuật nêu vấn đề, tình huống, câu hỏi. -         Hoạt động của HS : giải quyết vấn đề, tình huống, trả lời câu hỏi, thể hiện được những kiến thức và kinh nghiệm của bản thân về chủ đề được học. Bước 2. Hướng dẫn GV thông qua thảo luận để chỉ ra : -         Cách thức giúp người học phân tích, tổng hợp, đánh giá thông tin thông qua việc thảo luận với những HS khác, thông qua việc trả lời các câu hỏi, viết bài và làm bài tập. -         Hiệu quả của việc vận dụng các phương pháp trong dạy học tích cực. Bước 3. Tiến hành hoạt động dạy và học theo giáo án đã được thiết kế Bước 4. Khuyến khích GV cùng tham gia : -         Khuyến khích GV phản ánh và nêu ý kiến về những cách thức họ thực hiện trong các hoạt động trên lớp và phương pháp dạy học tích cực.  -         Trao đổi về những mong muốn, đề xuất của GV. -         Những ý kiến chỉ đạo của bạn với tư cách là tổ trưởng chuyên môn.

s  Tình huống 2:       Giả định rằng các GV trong TCM của bạn đề nghị bạn tổ chức bồi dưỡng về kĩ thuật dạy học «Các mảnh ghép» . Dưới đây là một số gợi ý để bạn tham khảo và thực hiện : Phương án 1 :         - Bạn hãy nêu câu hỏi : Trong tổ chuyên môn có Đ/C nào biết về kĩ thuật «Các mảnh ghép» ?          - Nếu có Đ/C nào biết thì đề nghị Đ/C đó chia sẻ với mọi người, sau đó báo cáo viên mới phát tài liệu.          - Các thành viên trong tổ đọc, nghiên cứu tài liệu để so sánh với những điều đã được chia sẻ, nêu những điều còn băn khoăn cần trao đổi.          - Báo cáo viên trình bày ngắn gọn về  kĩ thuật «Các mảnh ghép».          - Các thành viên lắng nghe tích cực, nêu thắc mắc.          - Báo cáo viên giải đáp thắc mắc (nếu có) và kết luận.          - Các thành viên thực hành thiết kế kế hoạch bài học có vận dụng kĩ thuật «Các mảnh ghép». Có thể là cá nhân hoặc nhóm môn (nếu các tổ chuyên môn có nhiều môn học).          -  Báo cáo viên tổ chức trao đổi, chia sẻ về kế hoạch bài học. Mỗi nhóm môn cử một đại diện (nếu có nhiều môn).         - Cá nhân/Nhóm môn hoàn thiện kế hoạch bài học theo góp ý.         - Thực hành dạy học kế hoạch bài học đã soạn. Cả tổ dự giờ.         - Tổ chức phản hồi tích cực giờ dạy.         - Bổ sung, điều chỉnh kế hoạch bài dạy theo góp ý (nếu có). Phương án 2 : - Phát trước các tài liệu về về kĩ thuật «Các mảnh ghép» cho các thành viên trong tổ chuyên môn. - Đề nghị các thành viên nghiên cứu và trả lời (ngắn gọn) vào giấy A4 hai nhiệm vụ sau:           + Chỉ ra những ưu điểm và những hạn chế khi vận dụng kĩ thuật «Các mảnh ghép» trong dạy học.           + Nêu những điểm còn băn khoăn cần mọi người chia sẻ, trao đổi. - Đề nghị một vài GV (nếu là tổ có nhiều môn học thì nên có đại diện của các nhóm môn) trình bày phần thu hoạch của mình qua nghiên cứu tài liệu. - Tổ chức nghiên cứu một số kế hoạch bài học/ băng hình minh họa (nếu có) - Tổ chức chia sẻ trong tổ chuyên môn. - Khi có những thắc mắc, báo cáo viên không nên trả lời ngay mà nên khuyến khích, động viên những thành viên khác đưa ra các phương án trả lời. - Bổ sung, kết luận (nếu cần). - Thực hành thiết kế kế hoạch bài học có vận dụng kĩ thuật «Các mảnh ghép». Có thể là cá nhân hoặc nhóm môn (nếu tổ chuyên môn có nhiều môn). -  Báo cáo viên tổ chức trao đổi, chia sẻ về kế hoạch bài học. Mỗi nhóm môn cử một đại diện trình bày (nếu tổ chuyên môn có nhiều môn), mọi người cùng góp ý kiến.  - Cá nhân/Nhóm môn hoàn thiện kế hoạch bài học theo góp ý.  - Thực hành dạy học kế hoạch bài học đã soạn. Cả tổ dự giờ.  - Tổ chức phản hồi tích cực giờ dạy. - Bổ sung, điều chỉnh kế hoạch bài dạy theo góp ý (nếu có).