Câu 1.
Về hình thức:
- Trình bày
đúng yêu cầu của đoạn văn.
- Số câu theo
quy định 8 câu (+-2).
- Không mắc
lõi diễn đạt.
2. Về nội
dung :
- Chỉ rõ các
điệp ngữ trong đoạn : mùa xuân, lộc, tất cả.
- Vị trí điệp
ngữ : đầu câu.
- Cách điệp
ngữ : cách nhau và nối liền nhau
- Tác
dụng : Tạo nhịp điệu cho câu thơ, các điệp ngữ tạo nên điểm nhấn trong câu
thơ như nốt nhấn trong bản nhạc, góp phần gợi không khí sôi nổi, tấp nập của
bức tranh đất nước lao động chiến đấu.
Câu 2 :
a. Yêu
cầu HS phải chép chính xác các câu thơ tả sắc đẹp của Thuý Kiều :
“Kiều càng sắc sảo mặn mà
So bề tài sắc lại là phần hơn
Làn thu thuỷ, nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh
Một hai nghiêng nước nghiênh thành
Sắc đành đòi một, tài đành hoạ hai”.
b.
* Hình tượng
nghệ thuật ước lệ “thu thuỷ”, “xuân sơn” có thể hiểu là:
+ “Thu thuỷ”
(nước hồ mùa thu) tả vẻ đẹp của đôi mắt Thuý Kiều trong sáng, thể hiện sự tinh
anh của tâm hồn và trí tuệ; làn nước màu thu gợi lên thật sinh động vẻ đẹp của
đôi mắt trong sáng, long lanh, linh hoạt.
+ “Xuân sơn”
(núi mùa xuân) gợi lên đôi lông mày thanh tú trên gương mặt trẻ trung tràn đầy
sức sống.
+ Cách nói
“làn thu thuỷ”, “nét xuân sơn” là cách nói ẩn dụ vì vế so sánh là đôi mắt và
đôi lông mày được ẩn đi, chỉ xuất hiện vế được so sánh là “làn thu thuỷ”, “nét
xuân sơn”
c. Khi tả sắc
đẹp của Kiều, tác giả Nguyễn Du đã dự báo trước cuộc đời và số phận của nàng
qua hai câu thơ:
“ Hoa ghen thua thắm, liễu gờm kém xanh”
Vẻ đẹp của
Thuý Kiều làm cho tạo hoá phải ghen ghét, phải đố kị: “hoa ghen”, “liễu hờn”
nên số phận nàng éo le, đau khổ, đầy trắc trở.
Câu 3:
II/ Dàn bài chi
tiết
A- Mở bài :
- Cha mẹ sinh
con đều ước mong con khôn lớn, tiếp nối truyền thống của gia đình, quê hương.
Đó là tình yêu con cao đẹp nhất.
- Y Phương cũng
nói lên điều đó nhưng bằng hình thức người tâm tình, dặn dò con, nên đem đến
cho bài thơ giọng thiết tha, trìu mến, tin cậy.
B- Thân bài :
1. Mượn lời nói với con, Y Phương gợi về cội
nguồn sinh dưỡng mầi con người.
a. Người con lớn
lên trong tình yêu thương, sự nâng đỡ của cha mẹ (Phân tích câu đầu)
- Gợi cảnh đứa
trẻ chập chững tập đi rất chính xác.
- Tạo được không
khí gia đình đầm ấm, niềm vui của cha mẹ khi đón nhận từng biểu hiện lớn lên
của đứa trẻ.
b. Con lớn lên
trong cuộc sống lao động nên thơ của quê hương
- Cuộc sống lao
động cần cù, tươi vui (Đan lờ cài nan hoa – Vách nhà ken câu hát).
- Rừng núi quê
hương thơ mộng và tình nghĩa (Rừng cho hoa ; Con đường cho những tấm lòng).
2. Mượn
lời nói với con để truyền cho con niềm tự hào về quê hương và bày tỏ lòng mong
ước của người cha đối với con.
a. Tự hào về
người đồng mình gian khổ mà can đảm:
- Nhắc đến người
đồng mình bằng những câu cảm thấn (Yêu lắm, thương lắm con ơi!...) :
tình quê thật thắm thiết, đằm thắm, cách bộc lộ mộc mạc chân thành.
- Người đồng
mình sống vất vả nhưng chí lớn (Cao đo nầi buồn; Xa đo chí lớn,…).
- Mong con gắn
bó với quê nghèo thì phải biết chấp nhận vượt qua gian khổ để xây dựng quê
hương:
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trên
thung không chê thung nhèo đói
Sống như sông
như suối
Lên
thác xuống ghềnh
Không
lo cực nhọc.
b. Tự hào về
người đồng mình mộc mạc nhưng giàu ý chí, niềm tin (thô sơ da thịt, chẳng bé
nhỏ,…); giàu truyền thống kiên trì, nhẫn nại làm nên văn hoá độc đáo (đục
đá kê cao quê hương… làm phong tục,…).
c. Niềm mong
muốn càng tha thiết khi con trưởng thành : bốn câu thơ cuối hầu như chỉ nhắc
lại hai ý trên, nhưng cách nói mạnh hơn:
Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao
giờ nhỏ bé được
Nghe con
- Cũng dùng câu
đối lập kết hợp câu phủ định để khẳng định, nhưng thay từ mạnh hơn (ở trên
thì … thô sơ da thịt – chẳng mấy ai nhỏ bé…; còn ở cuối …tuy thô sơ da thịt
–không bao giờ nhỏ bé …).
- Kết hợp với
tiếng gọi Con ơi, với những câu cầu khiến Lên đường, Nghe con:
tạo nên giọng điệu dặn dò, khuyên bảo, thôi thúc,…
C- Kết bài:
- Cùng với cách
nói giàu hình ảnh vừa cụt hể vừa khái quát, vừa mộc mạc, vừa ý vị sâu xa là
giọng điệu tâm tình thắm thiết, trìu mến dặn dò, phù hợp với cách diễn tả cảm
xúc và tâm hồn chất phác của người miền núi.
- Bài thơ diễn tả rất sâu sắc
tình yêu con và ước mong của cha mẹ là con được nuôi dưỡng trong tình gia đình
quê hương đằm thắm thì lớn lên phải tình nghĩa thuỷ chung, luôn tự hào và phát
huy được truyền thống của tổ tiên quê nhà