ĐÁP
ÁN
Phần I (3 điểm) :
Truyện cũ trong phủ chúa Trịnh
là đoạn trích khá đặc sắc.
1. Cho biết xuất xứ và giải
thích nhan đề Vũ trung tuỳ bút
:
- Truyện cũ
trong phủ chúa Trịnh là đoạn trích
khá đặc sắc từ Vũ trung tuỳ bút của Phạm Đình Hổ.
- Vũ Trung
tuỳ bút là tác phẩm đặc sắc của Phạm Đình Hổ được viết vào khoảng đầu đời
Nguyễn (đầu thế kỷ XIX), là tác phẩm được viết trong những ngày mưa
- Tác phẩm gồm
88 câu chuyện nhỏ, viết theo thể tuỳ bút bàn về các lễ nghi, phong tục, tập
quán….ghi chép những sự việc xảy ra trong xã hội lúc bấy giờ; viết về một số
nhân vật lịch sử, khảo cứu về địa dư. Với cách thể hiện nội dung của tác phẩm
được một cách giản dị, sinh động mà vô
cùng hấp dẫn, tác giả Phạm Đình Hổ đã khiến cho Vũ Trung tuỳ bút không
những có giá trị văn chương mà còn cung cấp nhiều tư liệu quý về sử học, địa lý
và xã hội.
2. Cuộc sống xa hoa của bọn vua
chúa được miêu tả như thế nào, bằng những thủ pháp nghệ thuật :
* Cuộc sống xa hoa của bọn vua chúa
được miêu tả chi tiết :
- Chúa cho xây
dựng nhiều cung điện , đinhg đài ở nhiều nơi để thoả ý thích đi chơi, ngắm cảnh
đẹp : “Việc xây dựng đình đài cứ liên miên”, hao tiền tốn của không kể sao cho
hết
- Những cuộc dạo
chơi của chúa ở Tây Hồ diễn ra “tháng ba, bốn lần”, huy động rất đông người hầu
hạ : binh lính hầu vòng quanh bốn mặt hồ; quan hộ giá, nhạc công; bày ra nhiều
trò giải trí tốn kém : quan nội trhần ăn mặc giả đàn bà bày bán hàng quanh
hồ...
- Người nhà chúa cướp đoạt chim quý, cây cảnh
trong thiên hạ để điểm tô cho phủ chúa đến “không thiếu thứ gì”
- Cảnh thực của
khu vườn nhà chúa rất rộng, đầy “trân cầm, dị thú, cổ mộc quái thạch....”
* Nghệ thuật miêu tả
- Thể tuỳ bút đời xưa : nghệ thuật
ghi chép đầy tính hiện thực
- Miêu tả cụ
thể, chân thực, sinh động, khách quan với thủ pháp
+ Liệt kê các sự
việc cụ thể
+ Không xen lời
bình
+ Miêu tả tỉ mỉ
vài sự kiện để khắc hoạ ấn tượng : việc đưa cây đa cổ thụ “từ bên bắc chở qua
sông đem về” phải dùng cơ binh hành trăm người mới khiêng nổi.
+ Cảnh vật khu
vườn nơi phủ chúa được tác giả tô đậm ở màu sắc dị dạng, cổ quái đến bất thường
báo hiệu sự sự suy sụp của một triều đại chỉ biết ăn chơi hưởng lạc trên hồ hôi
xương máu của dân lành.
Phần II
(7 điểm) :
1. Những tác
phẩm văn văn học trong chương trình ngữ văn 9 có viết về tình đồng đội của
những người chiến đấu bảo vệ Tổ quốc.
- Đồng chí
của Chính Hữu
- Bài thơ về
tiểu đội xe không kính của Phạm Tiến Duật
- Những ngôi
sao xa xôi của Lê Minh Khuê.
2. Tác giả
viết về tình cảm này thành công nhất, em hãy viết một đoạn văn 10 câu về
tình cảm đó được thể hiện trong tác phẩm mà em đã lựa chọn (kiểu tổng phân hợp,
trong đó có 1 câu ghép, 1 câu có thành phần tình thái) ?
- Người viết thành công nhất, hay nhất về tình
đồng đội thiêng liêng của người lính là nhà thơ Chính Hữu với tác phẩm Đồng
chí.
- Đoạn văn (10 câu) cảm nhận về tình đồng chí
trong bài thơ cùng tên của Chính Hữu:
* Đây là những câu hỏi trọng điểm để kiểm tra khả
năng nhiều mặt :
- Kiến thức cơ bản, cụ thể về tác phẩm nội dung
chủ đạo của tác phẩm
- Kỹ năng diễn đạt, dựng đoạn văn qua việc thể
hiện cảm nhận về tình đồng đồi, đồng chí
* Các bước tiến hành
- Xác định kiến thức cơ bản của câu hỏi yêu cầu
cho nội dung cảm nhận về tình đồng chí trong 10 câu
+ Nội dung khái quát mà đề yêu cầu : Đồng chí của Chính Hữu đã tập trung thể
hiện tình đồng chí thiêng liêng cao đẹp của người lính cách mạng
+ Các ý cần có khi nói về tình đồng chí thiêng liêng cao đẹp của người
lính cách mạng :
• Tình đồng chí, đồng đội của người lính bắt nguồn
sâu xa tự sự tương đồng về cảnh ngộ; cùng chung mục đích, lý tưởng bảo vệ Tổ
quốc. Tình đồng chí nảy nở và bền chặt trong sự chan hoà, chia sẻ niềm vui và
mọi gian lao khó khăn.
•Tình đồng chí chính là sự cảm thông, hiểu thấu
nỗi lòng của nhau; cùng nhau chia sẻ những gian lao thiểu thốn vô cùng của cuộc
đời người lính
• Tình đồng chí
đã tạo nên sức mạnh vô song để những người lính cách mạng hoàn thành
nhiệm vụ. Một cử chỉ “thương nhau tay nắm lấy bàn tay”là những người lính đã
được tiếp thêm sức mạnh diệu kỳ, xua tan giá lạnh đêm đông, đã sưởi ấm người
lính nơi chiến trường.
- Mỗi ý trên có thể triển khai thành ba câu
- Viết câu
mở đầu (sử dụng ý khái quát đoạn ở trên)
- Kết nối các câu thành đoạn văn
diễn dịch và tiến hành sửa chữa dể hoàn chỉnh đoạn văn.
3. Ghi lại chính xác khổ thơ mà em cho là hay nhất về tình cảm cao đẹp của
người lính và cho biết vì sao mà em chọn khổ thơ đó :
- HS tự chọn một khổ thơ mà mình yêu
thích và đã nhớ chính xác (chú ý những khổ thơ tập trung thể hiện hai nội dung
chính của tác phẩm : tình đồng chí hoặc
vẻ đẹp của người lính cách mạng)
- Cho biết lý do lựa chọn :
+ Vì khổ thơ đã thể hhiện được
...(nêu khái quát nội dung chính của khổ)
+ Sức hấp đẫn của khổ thơ bới hình thức nghệ
thuật (chỉ ra biện pháp nghệ thuật và hiệu quả thẩm mỹ của những thủ pháp nghệ
thuật trong khổ thơ)