ĐÁP ÁN: ĐỀ 10
Phần I (7 đ): Bằng hiểu biết về Bếp lửa
của Bằng Việt, em hãy cho biết:
1. Người cháu nhớ về những kỷ niệm:
- Hình
ảnh “Bếp lửa” thân thương gần gũi quen thuộc với mỗi gia đình từ bao đời nay.
- Từ
hình ảnh bếp lửa, tác giả đã nhớ người bà, về cả một thuở tuổi thơ của mình bên
bà
+ Bà
tần tảo, giàu đức hy sinh để chăm lo cho mọi người
+
Người bà- người phụ nữ Việt Nam với vẻ đẹp nhẫn nhại , tần tảo, đầy yêu thương
+
Người bà với những khó khăn, gian khó của một đời người
2. Khi
nhớ về bà, tác giả lại nhớ tới bếp lửa:
* Vì bếp lửa luôn hiện diện cùng
người bà
+ Bếp lửa đã gợi nhớ sâu sắc về
người bà với sự nhẫn nhại, tần tảo, đầy yêu thương
+ Bếp lửa gắn với những khó khăn,
gian khó của đời bà
+ Bếp
lửa gợi nhớ cả một thuở tuổi thơ vất vả nhưng được sống trong tình yêu thương
bên bà của nhà thơ
* Có lúc tác giả lại gọi là “Ngọn lửa”, em hãy
chép lại chính xác câu thơ có hình ảnh
ngọn lửa và lý giải cách gọi ấy.
Rồi
sớm chiều lại bếp lửa bà nhen
Một
ngọn lửa, lòng bà luôn ủ sẵn
Một
ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng
- Hình
ảnh bà luôn gắn với hình ảnh bếp lửa. Bếp lửa là tình bà ấm nóng, bếp lửa là
tay bà chăm chút. Bà nhóm lên bếp lửa là nhóm lên niềm vui, sự sống, niềm yêu
thương.
- Nhà
thơ gọi là ngọn lửa bởi đã nhận ra: bếp lửa được bà nhen nhóm từ ngọn lửa trong
lòng bà - ngọn lửa của sức sống, lòng
yêu thương và niềm tin.
- Một
ngọn lửa, lòng bà luôn ủ sẵn/Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng không
còn chỉ mang theo ý nghĩa thông thường mà đã chứa đựng ý nghĩa trừu tượng và
khái quát sâu xa.
3. Viết
một đoạn văn dài 10 câu để phân tích dòng thơ
Ôi kỳ lạ và thiêng liêng - bếp lửa ! ( dùng 1 phép thế, 1 câu cảm):
* Đây
là những câu hỏi trọng điểm để kiểm tra khả năng nhiều mặt:
- Kiến
thức cơ bản, cụ thể của tác phẩm, về một câu thơ đặc sắc
- Kỹ
năng cảm thụ, diễn đạt và và dựng đoạn văn
- Kỹ
năng vận dụng kiến thức ngữ pháp: phép lặp để liên kết câu, 1 câu cảm
* Các
bước tiến hành
- Xác
định kiến thức cơ bản của câu hỏi yêu cầu cho nội dung phân tích khổ thơ trong
10 câu
+ Nội
dung khái quát của câu thơ: Là câu thơ
hay đã thể hiện sự cảm nhận sâu sắc của nhà thơ về bếp lửa bình dị, thân thuộc
mà kỳ diệu thiêng liêng.
+ Các
ý cần có:
Bếp lửa đã gợi lại những
kỷ niệm đầy xúc động về người bà và tình bà cháu đồng thời thể hiện lòng kính
yêu trân trọng và biết ơn của người cháu đối với bà cũng là đối với gia đình,
quê hương, đất nước.
+ Câu
thơ chứa đựng ý nghĩa khát quát về hình tượng bếp lửa: câu cảm thán cùng với
cấu trúc đảo thể hiện sự ngạc nhiên, ngỡ ngàng bởi đã khám phá ra bao điều kỳ
diệu trong một hình ảnh quen thuộc giản dị bên ta- bếp lửa
+ Từ
hình ảnh bếp lửa, tác giả đã nhớ về cả một thuở tuổi thơ bên bà
+ Bếp lửa đã gợi nhớ sâu sắc về
người bà với sự nhẫn nhại, tần tảo, đầy yêu thương
+ Bếp
lửa bà nhen không chỉ bằng nhiên liệu ở ngoài đời mà còn được nhen lên từ ngọn
lửa trong lòng bà: ngọn lửa của sức sống, lòng yêu thương, niềm tin của con
người từng trải .
+ Bà
là người giữ lửa, truyền lửa của sự sống, của niềm tin cho các thế hệ con cháu
nối tiếp.
“Bếp lửa” trong bài thơ cùng tên của Bằng
Việt là một hình ảnh thơ gần gũi, dản dị và hết sức quen thuộc đối với mỗi con
người Việt Nam và đã trở thành một hình tượng nghệ thuật giàu ý nghĩa. Trong
hình ảnh bếp lửa ấy, người đọc còn cảm nhận rất rõ lòng yêu kính, biết ơn bà và
tình yêu gia đình, quê hương đất nước của nhà thơ.
- Tạo câu theo yêu cầu về ngữ pháp:
+ Phép lặp để liên kết câu : lặp lại
hình ảnh “bếp lửa”
+ Câu cảm: Bộc lộ cảm xúc của người
viết về tình bà cháu của nhà thơ.
- Kết
nối các câu thành đoạn và tiến hành sửa chữa dể hoàn chỉnh đoạn văn.
Phần II (3đ): Bằng hiểu biết về Chiếc lược
ngà của Nguyễn Quang Sáng, em hãy:
1. Vì sao tác giả Nguyễn Quang Sáng
lại đặt tên cho tác phẩm của mình là Chiếc lược ngà:
Chiếc lược ngà là kỷ vật vô cùng thiêng liêng của cha con ông Sáu.
- Với
bé Thu “chiếc lược ngà” là kỷ vật của người cha, là nỗi nhớ thương mong nhớ của
người cha nơi chiến khu dành cho mình.
Cầm chiếc lược trong tay, bé Thu được sởi ấm bởi tình cha, như có người cha ở
bên.
- Với ông Sáu,
Chiếc lược ngà đã trở thành một vật quý giá, thiêng liêng với ông Sáu.
Nó chứa đựng bao nhiêu tình cảm yêu mến, nhớ thương mong đợi của người cha và
làm dịu đi nỗi ân hận đã đánh con của ông. Trao cây lược cho con, ông Sáu như
đã nói với được với con gái yêu tình cảm của mình.
-
Chiếc lược ngà không chỉ nói lên tình cha con thắm thiết, sâu nặng mà còn gợi
cho người đọc thấm thía những mất mát, éo le đau thương do chiến tranh gây ra
cho bao gia đình.
2. Cảm nghĩ của em về nhân vật
ông Sáu bằng một đoạn văn 8 câu:
- Ý khái
quát về hình tượng nhân vật ông Sáu: Tình cha con - tình cảm thiêng liêng, sâu
nặng của con người đã được nhà văn Nguyễn Quang Sáng tập trung thể hiện ở hình
tượng nhân vật ông Sáu
- Các
ý cơ bản cần có:
+
Người cha khát khao gặp con bị hụt hẫng, đau đớn không hiểu tại sao con mình
lại xa lánh , hoảng sợ khi nhìn thấy mình.
+ Tình
yêu con sâu sắc của người từng trải chiến tranh thể hiện thật kín đáo mà cũng
thật xúc động “không ghìm được xúc động ...một tay ôm con, một tay rút khăn lau
nước mắt rồi hôn lên mái tóc con”.
+ Xa
con rồi, ông Sáu luôn ân hận, cảm thấy khổ tâm sao mình lại đánh con; lời dặn
của đứa con gái ngày chia tay “Ba mua cho con một cây lược nghe ba”luôn in đậm
trong tâm trí ông. Ông Sáu dành hết tâm trí vào việc làm cây lược “cưa chiếc
răng lược thận trọng, tỉ mỉ và cố công như người thợ bạc”
+ Đau đớn nhất là ông Sáu chưa kịp trao cây lược
cho con thì đã hy sinh. Tình cảnh éo le của ông Sáu gợi cho người đọc thấm thía
những mất mát, đau thương do chiến tranh gây ra cho bao gia đình.
.jpg)
.jpg)
